Wywóz szamba i nieczystości – obowiązujące przepisy

Spis treści

    Przy budowie domu na działce, która nie ma dostępu do sieci kanalizacyjnej, musisz zapewnić na niej odpowiedni system gromadzenia nieczystości ciekłych w zbiornikach bezodpływowych czy przydomową oczyszczalnię ścieków. Jeśli wybór padnie na szambo, to musisz zadbać o jego systematyczne opróżnianie. Jakie przepisy prawa obowiązują w tym zakresie? O czym powinieneś przede wszystkim pamiętać?

    Jak opróżniać szambo? Kto może wywozić nieczystości?

    Przy umieszczeniu na swojej działce zbiornika do gromadzenia nieczystości ciekłych w postaci zbiornika bezodpływowego musisz pozbywać się zebranych na swoim terenie odpadów komunalnych i nieczystości ciekłych ściśle w sposób zgodny z przepisami ustawy z dnia 13 września 1996 roku o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Powinieneś korzystać z usług firmy, która ma zezwolenie na opróżnianie szamb i transport nieczystości ciekłych z terenu danej gminy.

    Opróżnianiem szamb może zajmować się jedynie firma asenizacyjna, która ma stosowne zezwolenie na prowadzenie takiej działalności. Właściciel nieruchomości z umieszczonym w ziemi szambem, np. szambem betonowym, powinien zadbać o jego doskonałą szczelność, a także nie dopuszczać do przepełnienia zbiornika. Po czym poznać, że jest on pełny? Wystarczy zaopatrzyć je w sygnalizator poziomu szamba, czyli niewielkie urządzenie elektroniczne, jakie zwykle oferują firmy produkujące zbiorniki bezodpływowe na nieczystości ciekłe. Nikt nieuprawniony nie może opróżniać szamba i wywozić nieczystości oraz ich utylizować. Kara za wywóz ścieków bez uprawnień uregulowana jest w ustawie z dnia 13 września 1996 roku o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Może wynieść do 5000 zł.

    Czy można wylewać szambo na własną działkę?

    Niektórzy mogą się zastanawiać, czy w ramach oszczędności nie można pozbyć się zawartości szamba, zwłaszcza w przypadku najmniejszych zbiorników – szamb do 10 m3, wylewając je na własną działkę czy pole. Niestety, jest to nielegalne. Zgodnie z przepisami jako właściciel nieruchomości z istniejącym szambem musisz mieć podpisaną umowę z odbiorcą nieczystości ciekłych.

    Jaka jest kara za wylewanie szamba na własną posesję czy na czyjąś działkę?

    Wylewanie zawartości szamba na działkę, pole czy dowolną nieruchomość – własną lub cudzą, jest działaniem karalnym. To wykroczenie podlegające karze grzywny do 5000 zł. Gmina może skontrolować szambo i fakt, czy jest ono prawidłowo opróżniane, a także nałożyć mandat.

    Co zrobić, gdy sąsiad wylewa szambo?

    Jeśli zauważysz, że sąsiad czy inna osoba odprowadza szambo na pola, łąki czy do rowu, możesz zgłosić sprawę na policję, a ta zobowiązana jest do skontrolowania zgłoszenia. Można o procederze tym powiadomić władze miasta czy gminy albo też Inspekcję Nadzoru Budowlanego i Wydział Ochrony Środowiska.

    Czy gmina może kontrolować szamba?

    Dotychczas gminy, a raczej władze gminne w Polsce nie dysponowały narzędziami, które uprawniałyby je do rzetelnego kontrolowania, czy mieszkańcy opróżniają swoje zbiorniki zgodnie z przepisami i mają podpisane umowy na stały odbiór nieczystości z firmami asenizacyjnymi. Zostaną one wdrożone na mocy nowelizowanej ustawy o Prawie wodnym.

    Nowa ustawa dotycząca Prawa wodnego jest efektem tego, że już w maju 2020 roku Komisja Europejska wskazała, że Polska nie wdrożyła w prawidłowy sposób tzw. dyrektywy ściekowej. Stąd też, dla uniknięcia dotkliwych kar finansowych, należy wprowadzić nowe przepisy. Polskie prawo musi doprecyzować wszelkie procedury związane m.in. z zapewnieniem odpowiedniej jakości oczyszczania ścieków odprowadzanych taborem asenizacyjnym ze zbiorników bezodpływowych i przydomowych oczyszczalni ścieków, w zależności od wielkości aglomeracji.

    Dlatego przygotowano nową ustawę Prawo wodne i znowelizowano inne ustawy, by wprowadzić przepisy upoważniające gminy do przeprowadzania kontroli nieruchomości i sprawdzania, czy właściciele mają podpisane umowy z firmami, które profesjonalnie zajmują się wywozem szamba. Kara grzywny będzie groziła tym właścicielom nieruchomości, którzy będą utrudniać lub udaremniać pracownikom gmin sprawdzenie, czy na działce jest zbiornik bezodpływowy albo przydomowa oczyszczania ścieków.

    Jak długo trzeba trzymać rachunki za wywóz nieczystości?

    Możesz dowieść tego, że stosujesz się do przepisów dotyczących wywozu zawartości szamba i korzystasz z usług asenizacyjnych, jeśli będziesz gromadził rachunki za wywóz nieczystości. Zawsze taki wywóz musi być potwierdzony na piśmie stosownym zaświadczeniem, dlatego wystarczy taki dokument, by dowieść pracownikom gminnym, że wypełniasz swoje zobowiązania w takim zakresie.